Nationaal Archief

Adoptiedocumenten en het Nationaal Archief: Is dit de juiste keuze?

Voor geadopteerden is het zoeken naar adoptiegegevens een ingrijpende en emotioneel beladen stap. Vandaag zagen we een wachtrij bij het Nationaal Archief (NA), (zie bijlage) ontstaan door de grote interesse in een online register. (#CABR)

Dit lijkt misschien een kleine eenmalige sporadische melding, maar voor ons als Stichting Chilean Adoptees NL riep het toch weer belangrijke vragen op over de (nabije) toekomst van adoptiedocumenten.

Is het Nationaal Archief de juiste beheerder?
Veel mensen lijken te vinden dat alle adoptiedocumenten op den duur naar het Nationaal Archief moeten. Daarvoor heeft het #MinisterievanJustitieenVeiligheid immers de opdracht gegeven. Maar waarom is er geen hoorbare kritische discussie over deze keuze? In de eerdere vindbare onderzoeken worden vooral voordelen belicht, terwijl potentiële nadelen onbenoemd blijven. Wij vragen ons af: missen wij nou cruciale informatie? Of ontbreekt er kennis juist bij degenen die deze beslissing blindelings ondersteunen?

Toegankelijkheid en transparantie
De wachtrij melding van vandaag is wat ons betreft een waarschuwingssignaal.
Het Nationaal Archief heeft beperkte capaciteit en beheert tal van projecten. Hoe garanderen we dat adoptiedocumenten en inzagevragen niet ondergesneeuwd raken?
Alle adoptie(-gerelateerde) documenten zijn van groot belang, niet alleen voor inzicht, maar ook voor mogelijke herenigingen.

Daarnaast baart de afhankelijkheid van het Nationaal Archief ons echte zorgen. Wat gebeurt er bij (nog meer) bezuinigingen? Welke adoptiegerelateerde documenten blijven al dan niet behouden (oude selectielijsten), en wie maakt die keuzes? Hoe passen excuses, zoals die van voormalig minister Sander Dekker in 2021, hierin? Moeten die excuses niet juist leiden tot maximale inspanning om álle adoptiedocumenten vindbaar, zichtbaar en toegankelijk te maken? Uit het gesprek immers, onlangs met het ministerie van Justitie en Veiligheid begrepen we ook dat een uitgebreid archiefonderzoek mogelijk teveel geld zou kosten en de opbrengsten daar niet tegenover zou staan. (Oftewel, zelfs al redden we er maar één, geldt dit hier dus niet meer)

Gebrek aan inspraak
Geadopteerden en hun oorspronkelijke families hebben geen inspraak in het beheer van hun adoptiedocumentatie. Zelfs het recht om zienswijzen in te dienen over selectielijsten is ons nooit toegelicht. Dit lazen we onlangs pas met stijgende verbazing. Dit systematische uitsluiten van de mogelijkheid tot betrokkenheid is zorgwekkend en ondermijnt het vertrouwen in het systeem.

Onze oproep
Wij pleiten alsnog voor een open en kritische discussie over deze keuze. Zelfs als het Nationaal Archief de beste optie blijkt, moeten ook de nadelen openlijk besproken kunnen worden en worden weergegeven.
Transparantie, inspraak en heldere regels zijn essentieel om geadopteerden vertrouwen te geven. Wat denken jullie? Deel je mening.

#adoptie #toegankelijkheid #transparantie #nationaalarchief